fbpx

Jak rozpoznać, że pies odchodzi?

By 28 stycznia 2022Aktualności
śmierć psa

Zwierzęta towarzyszące coraz częściej uważamy za część naszych rodzin oraz społeczeństwa. Z coraz większym poświęceniem i dbałością opiekujemy się nimi, nie tylko zapewniając im odpowiednie warunki środowiskowe, ale też opiekę weterynaryjną. Nie jesteśmy jednak przygotowani na pożegnanie się z ukochanymi czworonogami, a myśl o możliwości straty często od siebie oddalamy. Z tego względu opisujemy sygnały, mogące świadczyć o nadchodzącym końcu życia zwierzęcia.

 

Czy straty zwierzęcia można się spodziewać?

Śmierć psa może wiązać się z podeszłym wiekiem lub chorobą, ale też z losowymi zdarzeniami, jak chociażby atak innego zwierzęcia czy wypadek komunikacyjny. W nagłych przypadkach nie jesteśmy w stanie zareagować, ale w sytuacji postępujących procesów możemy czasem zauważyć oznaki, świadczące o zbliżającym się końcu psiego życia. Pozwoli nam to odpowiednio zareagować.

 

Przed śmiercią pupil może zmienić swoje zachowanie, szukać kontaktu z opiekunem, stać się apatyczny i stracić apetyt. Kolejnymi objawami mogą być problemy z oddychaniem, nietrzymanie moczu, wymioty, drgawki czy utrata równowagi. Zawsze w razie wątpliwości co do samopoczucia naszego pupila powinniśmy odwiedzić lekarza weterynarii, który najlepiej oceni sytuację i zaleci odpowiednie postępowanie.

 

Jakie sygnały mogą zwiastować nadchodzącą śmierć psa?

Spadek i brak apetytu

Częstym zachowaniem psa u kresu życia jest odmawianie jedzenia lub wybredność wobec pokarmów. Może być to wynikiem choroby lub przyjmowania leków powodujących osłabienie węchu lub smaku. W takich sytuacjach możliwe jest podawanie psu gotowanych, domowych posiłków i po konsultacji z lekarzem weterynarii zaleconych przez niego środków pobudzających apetyt.

 

Zaprzestanie picia wody i odwodnienie

Niektóre psy mogą przestać pić w efekcie braku energii i odczuwania mdłości, a odmawianie picia wody przez 2-3 dni może negatywnie wpłynąć na funkcje nerek. Zwierzęciu należy wtedy zapewnić stały dostęp do świeżej wody i w niektórych przypadkach starać się regularnie podawać mu wodę trzymając miskę tuż przy jego pysku. Pomocna w nawadnianiu może być zmiana karmy suchej na mokrą oraz konsultacja z lekarzem weterynarii, który będzie w stanie zaordynować dożylne lub podskórne podanie płynów.

 

Niepokój

Część psów może stać się niespokojna i rozdrażniona oraz poruszać się nieustannie, nie mogąc usiedzieć w miejscu. Może to wynikać z odczuwania bólu i dyskomfortu, ale też ze zmian w mózgu związanych z chorobami lub podeszłym wiekiem (np. zespół zaburzeń poznawczych u psów). W takich sytuacjach warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, który po przeprowadzeniu diagnostyki będzie mógł zalecić odpowiednie leki.

 

Problemy z oddychaniem

Jeżeli pies ma trudności objawiające się wyciągniętą szyją, oddychaniem przez otwarty pysk, silną pracą tłoczni brzusznej i unikaniem zmiany pozycji czy jakiegokolwiek ruchu, który zwiększyłby jego zapotrzebowanie oddechowe, należy jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii.

Przewlekłym stanom chorobowym i starości mogą towarzyszyć cięższe, głębsze czy głośniejsze oddechy. Samo poruszanie się, wstawanie i podchodzenie do miski z jedzeniem może być dla zwierzęcia trudniejsze i skutkować przyspieszeniem lub pogłębieniem oddechu. Miski na wodę i jedzenie warto umieszczać nieopodal miejsca, w którym pies spędza większość czasu, aby nie musiał pokonywać w drodze do nich dużych odległości.

 

Odczuwanie bólu

Psy przed śmiercią mogą odczuwać również ból, a przez to unikać interakcji z opiekunem i jego dotykiem. Mogą nadmiernie się wylizywać, skomleć, szczekać, z łagodnych stać się agresywne, a z pobudzonych – spokojne. W takich momentach po konsultacji z lekarzem weterynarii można zdecydować się na podawanie środków przeciwbólowych.

 

Letarg i zmęczenie

Starsze psiaki więcej śpią, a na skraju życia poza większym zapotrzebowaniem na sen, łatwiej się męczą. Mogą odmawiać chodzenia na spacer i wybierać spędzanie większości dnia na legowisku czy nie podchodzić już do drzwi by powitać opiekunów. Należy uważnie je obserwować, aby być w stanie określić kiedy ich jakość życia spada na tyle, że ich funkcjonowanie zamienia się w cierpienie.

 

Słaba koordynacja ruchowa i spadek mobilności

Wraz ze starzeniem się organizmu psa, jego nerwy i mięśnie zaczynają funkcjonować gorzej niż kiedyś. Problemy z unerwieniem i utrata masy mięśniowej prowadzą do osłabienia koordynacji, przez co wszelkie przeszkody, schody i śliskie powierzchnie mogą stać się barierami nie do pokonania dla psa. Pomocne w takich sytuacjach może być zapewnienie mu powierzchni antypoślizgowych oraz wspomaganie przy poruszaniu.

 

Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu u psów może być związane z problemami z nerkami, produkującymi zwiększone ilości moczu, utratą kontroli nad pęcherzem, ale też z bolesnymi chorobami stawów, utrudniającymi im wstawanie wtedy, kiedy czują, że powinny oddać mocz. Dotyczy to również wypróżniania się. Psów nie należy za to karcić, bo może to jedynie dodatkowo je zestresować. Warto skonsultować ten problem z lekarzem weterynarii, aby sprawdzić czy i jak można temu zaradzić.

 

Znaczna utrata masy ciała

Utrata masy ciała jest dość powszechna u starszych psów i zaczyna się na długo przed końcem życia. Kiedy zwierzę się starzeje, spada jego wydajność trawienia białka, przez co traci masę mięśniową. Przeciwdziałać może temu odpowiednio zbilansowana dieta.

Proces chorobowy spadek masy ciała powoduje zwykle poprzez duże obciążenie organizmu lub osłabienie apetytu związane ze złym samopoczuciem. Komórki nowotworowe czerpią energię potrzebną do intensywnego dzielenia się z białek, prowadząc do niedoborów białkowo-energetycznych. W każdym przypadku modyfikacje żywieniowe powinny być dostosowane do stanu zwierzęcia i wprowadzane najlepiej po konsultacji ze specjalistą.

 

Zmiany w zachowaniu

Przed śmiercią zwierzęta mogą wykazywać zmiany behawioralne. Część psów może stać się niespokojnych i nerwowych, a inne mogą nie reagować na bodźce, które wcześniej pobudzały je do działania. Niektóre zwierzęta znajdują sobie ustronne miejsce w domu lub na podwórku, a pozostałe szukają towarzystwa swoich opiekunów. Każdy pies może reagować inaczej, dlatego ważna jest nasza własna ocena zmiany jego zachowania.

 

Jak pomóc psu u schyłku życia?

Pożegnanie z ukochanym czworonogiem może być bardzo trudne, ale warto w ostatnich chwilach jego życia starać się zapewnić mu jak największy komfort.

  • Dobrze jest sprawić psu wygodne posłanie w przytulnym miejscu, które lubi.
  • Warto zadbać o jego dietę, podając mu odpowiedni dla jego stanu pokarm oraz to, co mu smakuje (jeżeli jest to dla niego wskazane).
  • Zależnie od jego potrzeb, dobrze jest mu towarzyszyć albo zapewnić  spokój w odosobnieniu.
  • Warto zachować znany zwierzakowi plan dnia, a jeśli nie jest w stanie wychodzić na spacery, po prostu z nim wtedy przebywać.
  • Wszelkie objawy dobrze jest omówić z lekarzem weterynarii i wdrożyć odpowiednią terapię, chociażby przeciwbólową.
  • W momencie nadchodzącej potrzeby poddania zwierzęcia eutanazji, warto wcześniej porozmawiać o tym z lekarzem weterynarii, aby wiedzieć na co się przygotować. Dobrze jest też rozważyć możliwość pochówku pupila lub rodzaju kremacji.

 

Opieka weterynaryjna u kresu życia zwierzęcia

Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii (AVMA) opieka weterynaryjna u schyłku życia pupila daje właścicielom czas na podjęcie decyzji dotyczących zwierzęcia towarzyszącego z nieuleczalną chorobą lub stanem chorobowym oraz na przygotowanie się na zbliżającą się śmierć czworonoga. Stowarzyszenie definiuje ten rodzaj opieki weterynaryjnej jako opiekę pozwalającą choremu śmiertelnie zwierzęciu żyć spokojnie w domu lub w odpowiedniej placówce, mając na względzie komfort i jakość życia zwierzęcia oraz obejmuje możliwość przeprowadzenia eutanazji.

 

Najtrudniejsza decyzja psiego opiekuna

Decyzja o eutanazji może być najtrudniejszą decyzją, z jaką kiedykolwiek mierzyli się opiekunowie zwierząt. Podejmując ją musimy zastanowić się, co jest najlepsze dla naszego zwierzęcia, jakkolwiek trudne by to nie było.

 

Żaden przypadek nie jest identyczny, dlatego bardzo przydatna może okazać się rozmowa z lekarzem weterynarii, szczególnie takim, który zna nasze zwierzę. Będzie on mógł odpowiedzieć na dręczące nas pytania: czy zwierzę cierpi, czy stan zdrowia naszego pupila może się poprawić, czy dalsze leczenie ma sens. Jeśli eutanazja okaże się nieuchronna, profesjonalna porada z pewnością pomoże nam wybrać odpowiedni moment na rozstanie z ukochanym zwierzęciem.

 

Ostatnie chwile

W momentach pewności co do nieuchronności straty czujemy, że utraciliśmy kontrolę nad losem naszego pupila. Zgodnie ze wskazówkami brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w tych chwilach lepiej koncentrować się na tym, na co mamy wpływ. Możemy poprosić lekarza weterynarii o wizytę domową i przeprowadzenie eutanazji w dowolnym miejscu, zapewniając tym samym naszemu pupilowi komfort i spokój, a wszystkim oszczędzając dodatkowego, zbędnego stresu. W takich chwilach warto też zastanowić się nad rodzajem pożegnania ukochanego zwierzęcia.

 

To dla naszego ukochanego pupila musimy przetrwać ten najtrudniejszy okres, by jego ostatnie chwile upłynęły mu w spokoju, komforcie, braku bólu i poczuciu naszej obecności. Będąc wdzięcznymi za to, ile radości i szczęścia wniósł w nasze życie.

 

Bibliografia (dostęp z 2 stycznia 2022 roku):